از کوهستان باز آمدند
درنگی بر کودتای 28 مرداد و قشقایی ها
از کوهستان باز آمدندنویسنده: کامبیز نجفی
باگذشت نیم قرن، هنوز از اهمیت واکاوی و کالبد شکافی کودتای 28 مرداد که از موثرترین رویدادهای سیاسی- تاریخی دوره معاصر ایران ) و خاورمیانه( به شمار می رود کاسته نشده است. بویژه آنکه این بررسی ناظر به نگاهی نو و طرح پرسش های تازه باشد. نقش ایلات و عشایر در حوادث سیاسی و اجتماعی از جمله موضوعاتی است که توجه مورخین و تحلیلگران را کمتر به خود معطوف کرده است. این نوشتار که تلاشی است برای جستن و یافتن این نقش در کودتا. با اشاره ای مختصر به نقش ایل قشقایی در جنبش ملی شدن نفت، به اهمیت حضور این ایل در روزگار کودتا و چندوچون و چالش های کوه نشینان فارس و دولت کودتا می پردازد.
فرود از زبان فرود
فرود از زبان فرود 
"با ویولُن و پیانو موسیقی ایل مینوازم. دستهایم میلغزد روی نرمی ساز. بچه ام، کودکم. نُتهای غنوده بیدار میشوند. یک به یک، گام به گام. افسانه دَم میگیرد به لالاییهای دور." من این تصویر را دیدم؛ از نزدیک در خانة فرود گرگین پور و دو خطی نوشتم و حالا میخوانم از زبان خودش؛ عاشقانه، با درد؛ با غم و رنج. اما نه به کین؛ با مهر، با عشق. فرود ایل بودم؛ فرودِ حبیب الله پدرم و مادرم که دادة 1324 بودم به آنها با سه خواهر و سه برادر دیگر که از بدِ سرنوشت، اسیرِ دخترخالگی، پسرخالگیِ والدین شدند و نابینا. خُردبچه ای بودم، یَلة دشت و ماه و آفتاب. چشمانم اندک سویی داشت و به همان خُردی، رهای چادر ایلاتیها بودم به ولعِ دانستن، آب و آتش و باد و خاک که همة هستیم بودند.
اویان آغیر ائلیم، اویان!
گؤزه‌ل رسمینگ تاراج اولدو،
اویان آغیر ائلیم، اویان!
شیر ایگیدلرینگ آج اولدو،
اویان سینماز بئلیم، اویان!
اویان خزان توفان ائدیر،
داغلار باشی دومان ائدیر،
شئیدا بولبول فغان ائدیر،
اویان قیزیل گولوم، اویان!
اویان، اویان، اویان، اویان!
اویان، دیزینگ اوسته دایان،
اویان گولگز قانا بویان،
اویان جوشغون سئلیم اویان!
اویان یاتما بئله خامیش،
اویان قلم ایلن دانیش،
اویان شؤعله چکیب آلیش،
اویان یانمیش کولوم اویان!
اویان آی اویخولو گؤزلر،
اویان آی روشن آی اوزلر،
قویما گؤینونگده‌کی سؤزلر
تورپاق اولا دیلیم اویان!
اویان ائللرینن چالیش،
اویان منیم ایلن دانیش،
اولما باشیما ناز بالیش،
اویان قولاج قوللوم اویان!
یولا دوش سن سئل گؤزونده‌ن،
دنیز دنیز گؤل گؤزونده‌ن،
یاغیش یاغیر ائل گؤزونده‌ن،
اویان ساری چؤلوم اویان!
اویان خزان دؤنه یازا،
سوموکلریم مینه سازا،
ارسلان گؤینو شئعیر یازا،
اویان یاتمیش ائلیم اویان! ”
شاعر: ارسلان میرزایی
سن سرم جان و دلدن قشقایی
دویمگ اولماز عزیز الدن قشقایی
سرم گلم
دیدارونگه آقر ال
گلسییم هانه یولدان قشقایی
شاعر:محمدرضا رضایی
فرستنده: میترا سلیمانی
یادداشت...
برگرفته از
یادداشتهای دختر قشقایی....
اگر چه نزد شما تشنه ی سخن بودم
کسی که حرف دلش را نگفت من بودم
دلم برای خودم تنگ می شود آری
همیشه بی خبر از حال خویشتن بودم
نشد جواب بگیرم سلام هایم را
هر آنچه شیفته تر از پی شدن بودم
چگونه شرح دهم عمق خستگی ها را
اشاره ای کنم انگار کوهکن بودم......
از اینکه روز اردو در کنار دوستان همزبان بودیم خیلی خوش گذشت و کمی از احساس غربت و تنهاییمان کاسته شد هر چند دوست داشتیم بیشتر در جمع دوستان باشیم اما حرفهایمان همیشه ناتمام و
چه زود دیر میشود گاهی....
به امید دیدار
فرسنتده: مریم برومند